Homo's als spion?

Vorige week was in vele media te lezen dat de Britse geheime dienst MI-5 een campagne was begonnen om homo’s te werven als spion.

Dit bericht verscheen eerstmaals in de Sunday Times en werd met name op homosites als wederom een grote vooruitgang geprezen.

Genuanceerder
In werkelijkheid ligt het echter wat genuanceerder: MI-5 (officieel: Security Service)  heeft namelijk ‘slechts’ de Britse homo- belangenorganisatie Stonewall ingeschakeld om meer sollicitanten uit homohoek te werven en om bestaande medewerkers aan te moedigen voor hun eventuele homoseksuele voorkeur uit te komen.

Het is dus niet zo dat er meer homo’s als ‘spion’ ingezet gaan worden, zoals velen natuurlijk het meest spannend had geleken. Om meerdere redenen is dat zelfs vrij onrealistisch…

Spionnen?
Ten eerste bestaat de functie van spion, zoals de meeste mensen zich dat voorstellen, niet of nauwelijks. Het werk van zo’n stereotype spion is bij een geheime dienst in het echt namelijk over twee verschillende groepen verdeeld: de officers en de agents:

– De officers zijn de medewerkers van de dienst zelf: meestal gewoon bureau- medewerkers en slechts een handjevol zogeheten case-officers (ook wel handlers of runners genoemd), die daadwerkelijk contact hebben met agents en andere informanten.

– De agents, oftewel geheim agenten, zijn echter geen medewerkers van de geheime dienst zelf. Agenten zijn mensen die elders werken, of helemaal niet werken, maar die wel interessante informatie aan een geheime dienst doorgeven. Zij doen dat via heimelijke contacten met hun case-officer die hierbij dus als contactpersoon optreedt.

 

Thames House – het hoofdkwartier van MI-5 in London

Gevaren
De agenten die informatie aanleveren doen dat bijna altijd vanuit hun eigen functie of hoedanigheid: bijv. als hoge ambtenaar, of als functionaris bij een belangrijke onderneming, of als lid van een islamitische groepering, etc. etc. Zij zijn dus eigenlijk verraders…
Dit is voor beide partijen de beste en veiligste methode. Een eigen medewerker als spion xc3¡ la James Bond naar de vijand sturen om daar allerlei geheimen te stelen is doorgaans vxc3xa9xc3xa9l te gevaarlijk.
Het is namelijk bijna niet te doen om geloofwaardig of ongezien in een vijandelijke omgeving binnen te komen en daar dan ook weer heelhuids weg te komen. Bovendien kan dit tegenwoordig vaak veel simpeler bereikt worden met technische afluistermethoden.

Vroeger
Maar de James Bond-figuur berust ook weer niet helemaal op fantasie. Het er op uit sturen van "echte spionnen" kwam vroeger namelijk wel vaker voor. Dat kwam met name omdat de omstandigheden daar gunstiger voor waren. Totaan het einde van de Koude Oorlog bestond de vijand uit landen met een overheid, legermacht en industrieel complex, die vergelijkbaar was met de onze.
Vooral op hoger politiek, diplomatiek en militair niveau was het daarom soms mogelijk om inderdaad klassieke spionage te bedrijven op een manier die we uit boeken en films kennen. En omdat tot ver in de jaren ’80 ook homoseksualiteit in dat soort kringen alleen heel stiekem beleefd kon worden, konden deze twee dingen soms verleidelijk dicht bij elkaar in de buurt komen….

Cambridge Five
Het meest beroemde voorbeeld daarvan zijn de Cambridge Five: vijf studenten van de universiteit van Cambridge (Anthonie Blunt, Guy Burgess, Donald McLean, Kim Philby en John Cairncross), die in de jaren ’40 en ’50 vanuit belangrijke functies allerlei geheime informatie aan de Sovjet-Unie doorspeelden. Twee of drie van hen (Blunt, Burgess en mogelijk ook McLean) waren echter niet alleen heimelijk Russisch agent, maar ook heimelijk homo, iets dat in hun elitaire milieu overigens wel vaker voorkwam.

Tegenwoordig
Na het einde van de Koude Oorlog en vooral na 11 september 2001 zijn de taken van geheime diensten echter drastisch veranderd. In plaats van de min of meer gelijkwaardige vijand van het oostblok is nu een heel ander soort vijand gekomen, namelijk die van separatistisch en vooral fundamentalistisch islamitisch terrorisme.
Deze vijanden bevinden zich op een lager maatschappelijk niveau en stammen, wat moslims betreft, uit een heel andere cultuur, waardoor infiltratie en inlichtingen inwinnen en interpreteren hier nog veel moeilijker zijn dan bij de vroegere oostblokvijand.

Paradoxaal
Wat een eventuele rol hierin voor homo’s betreft: die is paradoxaal genoeg juist door hun emancipatie een heel stuk kleiner geworden. In moslimkringen wordt homoseksualiteit tegenwoordig immers nog net zo stiekem beleefd als hier in de jaren ’50. Maar die manier van leven en denken wil de moderne gexc3xabmancipeerde homo echter zxc3xb3 graag achter zich laten, dat hij onbewust vaak in precies dezelfde gedragspatronen vervalt om maar zo "normaal" mogelijk te lijken….
Door zo’n complexe en dubbele levenshouding is de gemiddelde homo een heel stuk minder geschikt voor de zeer ingrijpende en riskante praktische spionage- functies dan de gemiddelde hetero, die misschien wel een afkeer van homo’s kan hebben, maar daar meestal vrij ongecompliceerd mee kan omgaan.

Onnozel
De directeur van de homobelangenorganisatie Stonewall verklaarde de nieuwe MI-5 campagne onder meer als volgt: "Mensenuit minderheidsgroepen weten hoe ze moeten omgaan met mensen die anderszijn. Ze weten ook hoe ze iets moeten doen zonder op te vallen.” Gezien bovenstaande overwegingen is dit wel erg naxc3xafef gedacht en een tamelijk onnozele uiting van doorgeschoten politieke correctheid, hoe goedbedoeld ook.

Alan Turing
Tot slot moet hier ook nog even Alan Turing vermeld worden – een even onbekend als dramatisch voorbeeld van hoe een homo soms wel degelijk een uiterst waardevolle bijdrage aan onze intelligence & security kan leveren!
Alan Turing (1912-1954) was een Engelse wis- kundige die tijdens de Tweede Wereldoorlog werkte bij de Britse cryptografische dienst op Bletchley Park, waar men probeerde de geheime codes te kraken waarmee de Nazi’s via hun Enigma-codeermachines communiceerden.
Het waren de Polen die deze Enigma-code als eerste wisten te kraken, maar Alan Turing wist op basis van hun ontdekkingen een enorm apparaat te bouwen, waarmee dit ontcijferen machinaal kon gebeuren: dit was een van de allereerste computers en heeft een belangrijke rol gespeeld bij de overwinning op Nazi- Duitsland.
Zo groot als zijn verdienste ook was, toch werd hij in 1952 gearresteerd wegens zijn toendertijd verboden homoseksualiteit. Hij moest een libido-verlagende hormonale behandeling ondergaan, waarna hij in 1954 zelfmoord pleegde door een hap uit een appel met een cyanide-capsule te nemen….

Links
– Mijn eerdere log over Geheime diensten
– en over de MI-5 fictieserie Spooks