Westergas, Richter, Prik, Schorer en de trein

Gisteravond ben ik weer naar Amsterdam geweest. Eerst had ik, ten behoeve van mijn website over de Reguliersdwarsstraat, een afspraak met een vroegere bedrijfsleider van de voormalige discotheek Richter uit die straat.

Westergas
We hadden afgesproken op het Westergasterras, een leuk cafe-restaurant op het terrein van de vroegere Westergasfabriek. Dat is nu een cultuurpark waar allerlei activiteiten plaatsvinden, zoals bijvoorbeeld momenteel een kermis. Niet dat dat nou zo hoog-cultureel is, maar het gaf in elk geval wel een aardig surrealistisch effect, de in alle kleuren fel verlichte kermisattracties pal naast de donkere oude fabrieksgebouwen!

Richter
Het gesprek met de bedrijfsleider van Richter was erg interessant. Hij vertelde vanalles over de zaak, de mensen, de inrichting en de sfeer van die tijd. Ik zal dit alles gaan verwerken tot een artikel over Richter, wat dan op www.reguliers.net zal komen.
Wat me ook dit keer weer opviel, was dat ook deze man weer zo ontzettend aardig en betrokken was, net zoals de andere mensen die ik uit de jaren ’80 en begin ’90 heb gesproken. Het geeft mij in elk geval de indruk dat het succes van die "goede oude tijd" voor een groot deel te danken was aan de mentaliteit van de mensen van toen.

Prik
Na afloop van het gesprek ben ik met een goede vriend nog wat gaan drinken in de huidige tijd, in Prik aan de Spuistraat om precies te zijn, momenteel xc3xa9xc3xa9n van de populairste homobars van Amsterdam. We hebben over vanalles gepraat, onder meer hoe snel of langzaam relaties tot stand komen, over wederzijdse verwachtingen, misverstanden en teleurstellingen daarbij.

Schorer
Nogal ironisch was het daarom dat ik bij de flyers bij de toiletten kleine boekjes vond van homogezondsheidsorganisatie Schorer, bedoeld als teaser voor de jaarlijkse Schorer monitor. De boekjes, getiteld "Fucks, Facts & Figures" zien er leuk en mooi vormgegeven uit, maar de bedoeling ervan vind ik eigenlijk wel erg banaal: het blijken een moderne homovariant van het klassieke balboekje te zijn, een soort "seksboekjes"  dus, waarin je namen en nummers kunt schrijven van personen met wie je wel xc3xa9xc3xa9n en ander wilt c.q. gedaan hebt….

Trein
Na deze interessante avond nam ik tenslotte weer de trein terug naar huis. Normaal gaat dat eigenlijk altijd perfect, alleen nu duurde het wel erg lang voordat de trein vertrok, en eenmaal vertrokken, bleef hij tussen Amsterdam CS en Sloterdijk wederom stilstaan, er kwam zelfs de mededeling dat we misschien wel weer terug naar CS moesten, omdat een andere trein op ons spoor stond…
Gelukkig hoefde dat niet, maar het resultaat was wel een vertraging van 60 minuten! Mogelijk hadden deze problemen te maken met de voetbalwedstrijd Nederland-Schotland, waarvoor je o.a. talloze schotse supporters in kilt zag lopen.

PS:
Nu ik er toch zo op geattendeerd werd, heb ik voor het eerst zelf ook maar eens die Schorer monitor ingevuld. Na de obligate vragen over je seksuele gedragingen, viel het me eerlijk gezegd erg mee dat helemaal op het eind ook gevraagd werd naar je psychische gesteldheid… ik ben benieuwd wat daar in de resultaten van terug te lezen valt…

Vangelis

vangelus

Schietpartijen op school

Gisteren vond op een Duitse school een schietpartij plaats, waarbij een leerling maar liefst 15 mensen doodschoot. De afgelopen tien jaar is er bijna elk jaar wel zo’n schokkende schietpartij op een school geweest. De vraag die dan steeds gesteld wordt, is hoe het toch zo ver heeft kunnen komen…

Eenzaamheid
Het incident waarbij gisteren de 17-jarige Tim Kretschmer in het plaatsje Winnenden nabij Stuttgart tekeer ging schijnt volgens deskundigen vooral een gevolg te zijn van eenzaamheid.
Over dat onderwerp had ik toevallig mijn vorige log geschreven, wetende dat eenzaamheid een heel groot probleem is, maar dat het soms ook tot zulke vreselijke drama’s kan leiden had ik daarbij nog niet in gedachten.

Factoren
Vaak wordt gesuggereerd dat zulk geweld voortkomt uit bijvoorbeeld een slechte jeugd, een gebroken gezin of overmatig gewelddadige videogames. Uiteraard kunnen dat factoren zijn die een rol spelen, maar opvallend is dat eenzaamheid als factor een heel stuk minder vaak genoemd wordt. Komt dat weer door het taboe dat eenzaamheid nog altijd is…?

Erkenning
De jongen die gisteren zovelen doodschoot kwam in elk geval uit een goed milieu, maar hij schijnt zo goed als geen vriendschappen te hebben gehad, zich eenzaam en miskend te hebben gevoeld.
Voor elk mens, maar vooral voor jongeren is het echter juist enorm belangrijk om ergens bij te horen en geaccepteerd, erkend en gewaardeerd te worden. De Canadese filosoof Charles Taylor stelt zelfs dat erkenning tegenwoordig, veel meer dan vroeger, een essentieel element is voor ons zelfbeeld.

Miskenning
Volgens deskundigen willen jongeren zoals deze Tim bij een groep horen, iets waar ze op school elke dag mee bezig zijn. Ze kopen daarvoor dure kleren en gadgets, zoals ook Tim wel had, maar als je desondanks niet geaccepteerd wordt, het ook niet lukt om een vriendinnetje te krijgen en dergelijke, dan is dat niet alleen heel frustrerend, het gaat ook aan je knagen, je krijgt een minderwaardigheidcomplex en een lager zelfbeeld. Tim was om deze redenen ook in behandelling geweest bij een psycholoog, maar dat heeft geen verbetering gebracht.

Afzetten
Vanuit zo’n situatie is het niet meer dan logisch en begrijpelijk dat zulke jongeren zich tegen de maatschappij en tegen hun omgeving gaan afzetten. Sommigen doen dat met een bepaalde kleding- en muziekstijl, anderen vluchten in gewelddadige games, die ze het gevoel geeft dat ze tenminste daarin nog macht hebben. Tim ging bovendien nog naar een schietclub, waar hij met echte vuurwapens leerde omgaan. Vandaaruit bleek het nog maar een kleine stap naar een tragische moordpartij…

Lessen
Wat is nu de les die we uit dit zoveelste incident kunnen trekken? Er wordt al weer gezegd dat er nog strengere maatregelen tegen vuurwapens genomen moeten worden en dat ouders meer aandacht voor hun kinderen moeten hebben. Dat is natuurlijk altijd goed, maar het lijkt mij dat het nxc3xb3g belangrijker is om duidelijk te maken dat dit soort geweldsuitbarstingen het gevolg kunnen zijn wanneer kinderen, jongeren en volwassen elkaar uitsluiten en geen oog hebben voor medemensen aan de zijlijn.

Links
– Dossier op www.parool.nl
– Dossier op Spiegel Online

Relaties

In een eerdere log schreef ik over eenzaamheid en mede naar aanleiding van de reacties daarop, alsmede het vreselijke incident waarover ik in mijn vorige log schreef, zal ik nu ingaan op hoe relaties tussen mensen tot stand komen. Dit mede om aan te geven hoe mensen mogelijk uit hun eenzaamheid kunnen komen…

Redenen
Hoe komen dus relaties tussen mensen tot stand? Menigeen zal in eerste instantie antwoorden: doordat mensen elkaar ontmoeten en leuk vinden. Dat is ietsje te simpel, want er zijn natuurlijk meerdere soorten relaties, met elk hun eigen redenen. Om te beginen wordt vanuit de Duitse sociologie in dit verband vaak een onderscheid gemaakt tussen Zwangsverwantschaften en Wahlverwantschaften:
– Zwangsverwantschaften zijn relaties die min of meer noodgedwongen zijn: familie, buren en in zekere mate ook collega’s op het werk. Met een Nederlands woord kunnen we dit dwangrelaties noemen.
– Wahlverwantschaften zijn dan de relaties die mensen uit zichzelf, uit vrije wil aangaan: vriendschappen, liefdesrelaties e.d. Dit kunnen we keuzerelaties noemen.(Die Wahlverwantschaften is trouwens ook de titel van een erg vooruitstrevende roman van de 18e eeuwse Duitse schrijver Johann Wolfgang von Goethe)

Wederkerigheid
Zulke keuzerelaties berusten op wederkerigheid. Dat is goedbeschouwd ook het basiskenmerk van alle vriendschappelijke relaties: het gaat om een (vrijwillig) geven en nemen. Mensen zoeken contact met andere mensen die iets te bieden hebben. Dat kunnen de meest uiteenlopende dingen zijn, van seks, geld, status, macht, vaardigheden, kennis, wijsheid tot liefde aan toe.
Het moge duidelijk zijn dat mensen zulke dingen doorgaans niet zomaar weggeven en dat het alleen willen hebben ervan nog geen relatie tot stand brengt. Pas als je daartegenover zelf ook iets te bieden hebt wat de ander wel wil hebben, komt een relatie tot stand, waarbij op basis van wederkerigheid geruild kan worden.
Menselijke relaties in het algemeen werken dus eigenlijk precies zoals zakelijke relaties in de economie – zie daarover ook mijn eerdere log Homo Economicus.

Vriendschappen
Volgens de grote Griekse filosoof Aristoteles kunnen we zulke wederkerige relaties grofweg onderscheiden in, zoals hij het noemt, vriendschap op basis van:
– genot (seksuele relaties – lichamelijk)
– wederzijds belang (nuttige relaties – materieel)
– voortreffelijkheid van karakters (zielsverwantschap – geestelijk)

Tijdsverschillen
Het verschil tussen deze drie soorten vriendschap valt min of meer samen met de driedeling lichamelijk – materieel – geestelijk. Daaruit vloeit bovendien een verschil in de tijd voort:
– Seksuele relaties komen meestal snel tot stand, er zit een korte tijdsspanne tussen de wederzijdse prestaties en ze gaan ook vaak snel weer voorbij. We noemen ze daarom ook wel oppervlakkig.
– Relaties op basis van wederzijds (materieel) belang kosten vaak al wat meer tijd: qua totstandkoming en ook kan er wat langere tijd tussen dienst en wederdienst zitten. Dat vereist al wat meer wederzijds vertrouwen in de bereidheid tot nakoming.
– Bij relaties op basis van zielsverwantschap duurt alles het langst: het kost vaak langere tijd voordat ze tot stand komen, maar ze zijn dan ook wel het meest duurzaam omdat ze gebaseerd zijn op een diep vertrouwen in de ander.

Conclusie
Uit het voorgaande is duidelijk geworden dat relaties tot stand komen wanneer twee mensen daar elk ongeveer evenveel baat bij hebben. De inhoud van de relatie (lichamelijk, materieel, geestelijk) bepaalt dan hoe snel hij tot stand komt en hoe lang hij standhoudt.
Afhankelijk van welke soort relatie iemand wil, moet hij (of zij) dus zorgen dat hij iets te bieden heeft dat voor anderen de moeite waard is om zo’n relatie voor aan te gaan. Het is weer net als in de economie: als je een goede baan wilt, moet je zorgen dat je aantrekkelijk bent voor de betreffende werkgevers.