Vandaag is het Valentijnsdag, voor menigeen een gelegenheid bij uitstek om, al dan niet openlijk, de geliefde eens extra aandacht te geven. De commercie speelt hier al enige jaren behoorlijk op in, zodat ook deze dag bijna niemand meer kan ontgaan.
Net als bij Kerstmis is dat echter voor mensen die geen partner of geliefde hebben extra wrang, al die aandacht voor Valentijnsdag doet hen dan nog sterker de pijn van hun eenzaamheid voelen…
Taboe
Eenzaamheid is een probleem dat nog steeds een behoorlijk groot taboe is. Weliswaar zijn de afgelopen decennia vele lichamelijke handicaps en psychische aandoeningen zichtbaar en bespreekbaar gemaakt en daarmee vaak grotendeels uit de taboesfeer gehaald, voor eenzaamheid is dat nog niet gelukt.
Oorzaken
Daar komt bij dat eenzaamheid tegenwoordig steeds vaker voorkomt. Als oorzaken worden aangegeven de toenemende individualisering van de samenleving en het verdwijnen van sociale samenhang, die vroeger door kerken, verenigingen en buurtgemeenschappen geboden werd.
Ouderen?
Doorgaans wordt gedacht dat vooral ouderen, al of niet zelfstandig wonend, last hebben van eenzaamheid. Zij waren immers de oude gemeenschappen en familieverbanden gewend en zouden moeite hebben om in de snel veranderende moderne samenleving mee te komen.
Jongeren
Uit een enkele dagen geleden gepubliceerd onderzoek komt echter vrij verrassend naar voren dat vooral jongeren tot 34 jaar het vaakst eenzaam zijn. Verder blijkt dat ongeveer 1/3 van de Nederlanders zich "weleens eenzaam" voelt, jongeren daarbij meer dan ouderen en vrouwen meer dan mannen. Tien procent van de volwassen bevolking is "sterk eenzaam" – een behoorlijk groot aantal mensen dus…
Risicogroepen
Als specifieke risicogroepen gelden volgens het onderzoek mensen met een fysieke beperking, verslaafden, ex-gedetineerden, weduwes van middelbare leeftijd en allochtone ouderen. Oudere homo’s kunnen daar ook nog aan toegevoegd worden, want ook zij missen vaker dan gemiddeld familiaire of andere sociale verbanden.
Erbij
Om iets tegen eenzaamheid te doen is eerder deze week ook de Coalitie Erbij opgericht. Dat is een samenwerkingsverband van twintigmaatschappelijke organisaties, waaronder Stichting de Zonnebloem, het RodeKruis, Het Leger des Heils, Humanitas en het Nationaal FondsOuderenhulp. Vanaf de zomer wil deze Coalitie een grote campagne tegen eenzaamheid beginnen.
Moeilijk
Als extra probleem wordt echter gesignaleerd dat het moeilijk is om de doelgroep in beeld te krijgen. Vanwege het taboe praten mensen er niet gauw over wanneer ze eenzaam zijn. Volgens het persbericht van Coalitie Erbij zou dat komen omdat eenzame mensen niet zielig gevonden willen worden.
Last
Ik vrees dat er nog grotere moeilijkheden zijn om over eenzaamheid te praten. Allereerst al het feit dat het voor een eenzaam persoon per definitie al moeilijk is om xc3xbcberhaupt iemand te vinden om mee te praten. Vervolgens komt dan de angst zielig gevonden te worden, maar wat misschien wel minstens zo’n grote drempel is, is dat door te zeggen dat je eenzaam bent, je een last op de ander legt: die ander kan zich gauw aangesproken of zelfs verplicht voelen om de eenzame ander gezelschap te houden. De ene mens doet dit overigens makkelijker dan de ander.
Beschuldigend
Bovendien kan het zeggen dat je eenzaam bent ook overkomen als een soort beschuldiging: van waarom de ander niet eerder/vaker/meer aandacht voor je had/heeft. Wanneer zulke dingen binnen een relatie worden gezegd of gesuggereerd, kan dat die relatie behoorlijk onder druk zetten.
Dus voor iemand die eenzaam is en in een zeldzame gelegenheid is om xc3xbcberhaupt met iemand te praten, is over de eigen eenzaamheid beginnen al helemaal een groot risico. Eenzaamheid stoot af.
Cirkel
Op deze manier zitten eenzame mensen in een vicieuze cirkel die ze zelf vaak maar heel moeilijk kunnen doorbreken. Het komt aan op andere mensen met een fijngevoelig oog voor deze verborgen eenzaamheid. Zij zullen de cirkel van buitenaf moeten doorbreken, maar op zo’n manier dat de eenzame persoon zich daardoor niet zielig of meelijwekkend voelt. Het moge duidelijk zijn dat dit een moeilijke, maar tegelijk ook heel dankbare opgave is.
Kaartje
Toch kan met ook kleine praktische dingen al wat gedaan worden, zoals bijvoorbeeld de vroeger bekende slogan van PTT Post zegt: Een kaartje: kleine moeite, groot plezier. Nu is een valentijnskaart naar een eenzaam iemand sturen niet heel zo gepast, maar zeker met Kerst of zomaar tussen een kaartje doet altijd goed!
Homow Universalizzz 
Met het Historisch Café hebben we begin 2006 nog een aantal maanden gastvrijheid in dat gebouw gevonden, toen onze vaste locatie verbouwd werd.
Met je kritische opmerkingen ben ik het ook eens. Betreurenswaardig vind ik vooral dat men vaak al actie voert op grond van onverwachte verwachtingen of angsten in plaats van op grond van zich aandienende feitelijkheden. Als het gaat om de gunning van het jongerenwerk in de Baarsjes aan The Mall, een stichting van YfC, slaat men al bij voorbaat alarm, zonder dat er ook maar één concrete aanleiding is.
Zo, best een heftig stukje.
Leuk dat Mayday er was, ik vind haar erg goed.
Over de rest van je stukje heb ik niet zoveel te melden, daarvoor weet ik er te weinig vanaf.
Goh wordt het pand verkocht.
Weer en stukje jeugdherinnering weg.
Ben daar vroeger heel wat avonden geweest.
Inderdaad eenzaamheid komt helaas steeds vaker voor.
Ik denk ook dat het door deindividualisering komt maar ook voor een groot deel opmdat het buurt en clubhuiswerk weg bezuinigd is en de positieve sociale controle ook steeds minder wordt.
Mag ik zeggen dat ik eenzaamheid onzin vind? Er zijn genoeg mensen op de wereld en er zijn genoeg middelen om met mensen in contact te komen: internet, lid worden van een vereniging, vrijwilligerswerk gaan doen… en zo kan ik er nog een aantal opnoemen.
Als iemand eenzaam is dan komt het door de persoon zelf die dat zo voelt. Dan is de tijd gekomen om eens een verandering aan te brengen in je leven.
Nou, ik vind het geen onzin. Er zijn allerlei omstandigheden denkbaar waardoor iemand zich eenzaam kan voelen en die kun je niet per definitie afdoen met de eigenlijk verantwoordelijkheid van, daar hebben we hem weer, de individu.
Het is precies zoals in de log gesteld wordt; daar waar je vroeger allerlei sociale verbanden had die ervoor zorgden dat je altijd ergens bij hoorde, heb je die nu in steeds mindere mate. Het gezin als hoeksteen van de samenleving verwordt langzaam de enige mogelijke sociale groep waar je als individu bij kunt horen. In de grote steden leeft men vrijwel anoniem langs elkaar heen. Er zijn hele buurten waar men elkaars naam niet meer kent. Als je dan geen partner hebt of familie en verder ook geen groot sociaal netwerk, dan is de drempel in zulke situaties ook hoog om mensen te leren kennen. Je kunt ieders eenzaamheid wel de verantwoordelijkheid van de individu zelf laten zijn, maar wat als de andere individuxc3xabn je toenadering afdoen als vervelend en je niet willen kennen? Dan kun je moeilijk nog de individu de schuld geven. Overigens vind ik het xc3xbcberhaupt getuigen van gebrekkig inzicht om dat te doen.
@ Pasula
Als dat zo simpel zou zijn, dan zouden er niet zoveel eenzame mensen zijn en zou ook het nieuwe samenwerkingsverband Erbij niet nodig zijn…
Natuurlijk kan je er voor een deel zelf wat aan proberen te doen, maar voor een deel ben je ook gewoon afhankelijk van anderen.
Het is vergelijkbaar met zeggen dat als je werkloos bent, er genoeg werk te vinden is als je maar wilt. Zo eenvoudig is ook dat niet: werkgevers stellen vaak behoorlijk hoge eisen en je moet dan bijvoorbeeld ook precies de juiste opleiding, werkervaring en vaardigheden hebben.
Daar komt bij dat hoe langer je werkloos bent, hoe meer je uit “het arbeidsproces” bent en hoe verder je van de arbeidsmarkt af komt te staan.
Dat geldt ook bij eenzaamheid: hoe langer dat duurt en hoe minder je sociaal meedraait, hoe moeilijker het wordt om nog aansluiting te vinden. Omdat dit vaak gepaard gaat met armoede, handicaps of ziekte, hebben zulke mensen weinig leuks meer in te brengen of aan te bieden. Men spreekt daarom ook niet voor niets van een proces van vereenzaming.
Eenzaamheid is niet iets waar je voor kiest. Het kan je overkomen. Of je bent je er soms niet van bewust en dan opeens is het er.
@Theezakje: je kunt het zien als gebrekkig inzicht of je kunt mijn woorden nog eens extra lezen en denken dat daar misschien wat in zit.
Hoeveel forums zijn er wel niet op internet waar je mensen kunt leren kennen met dezelfde interesses als jij. Geef de buren eens een bloemetje of een zelfgebakken taart en tien tegen een dat ze je een keer op de koffie vragen. Maak een treinreis en ga in gesprek met de persoon tegenover je…
Het zijn allemaal maar kleine voorbeelden om te laten zien dat als je zelf actief in het leven staat, mensen benaderen makkelijk is.
Overigens: ik vind een discussie op zijn tijd prima, maar Theezakje, sta ook open voor de denkbeelden en ideexc3xabn van een ander en doe dat niet af met: “gebrekkig inzicht”.
@PaulHuzzz: ik ben ruim een jaar werkloos geweest en heb toen vrijwilligerswerk gedaan waar ik weer nieuwe mensen heb leren kennen.
Zelf actief in het leven staan ipv afwachten tot er iets gebeurt.
@ Pasula – Ik probeer altijd alles op zn waarde te beoordelen, en in dit geval vind ik dat hetgeen je schrijft een gebrek aan inzicht tentoon spreidt.
Je gaat er vanuit dat het voor iedereen maar makkelijk is om mensen te benaderen, dat als je maar je best doet het altijd mogelijk is om niet eenzaam te zijn, terwijl er grote groepen mensen zijn waarvoor dat niet geldt. Er zijn mensen die telkens die ene van de tien zijn die niet door de buren op de koffie gevraagd worden, ook al bakken ze nog zoveel taarten, of mensen die online contacten op doen maar zodra ze iemand in het echt onmoeten ineens afgedankt worden. Als het zo makkelijk zou zijn als jij beweert waren er geen eenzame mensen want niemand vindt het leuk om eenzaam te zijn.
Jij houdt er geen ander denkbeeld op na, je sluit gewoon je ogen voor de realiteit. Je kunt niet alleen van je eigen ervaringen uitgaan en dan zeggen dat er geen probleem is. “Eenzaam? Dat kan niet hoor, ik ben toch ook niet eenzaam?” Juist doordat veel mensen zo denken is de problematiek van eenzame mensen zo onzichtbaar en schrijnend. Je reactie toont overigens ook wel aan hoe groot het taboe eigenlijk is; zelfs als de keiharde cijfers naar buiten komen wordt het nog afgedaan als onzin.
Dus nee, je kunt mij niet verwijten dat ik niet opensta voor jouw denkbeelden, jouw denkbeelden laten zien dat je de realiteit niet onder ogen wilt zien. En dat vind ik gebrekkig inzicht.
@Theezakje: je hebt recht op je eigen mening.