Eergisteren kwamen de gevolgen van de wereldwijde kredietcrisis opeens heel dicht bij de gewone Nederlandse spaarders: de in korte tijd erg populair geworden IJslandse internetbank Icesave moest bekend maken dat zij niet meer in staat is om 1,7 miljard aan tegoeden terug te betalen. Hierdoor zijn ook ca. 120.000 Nederlanders hun geld voorlopig kwijt….
IJsland failliet
Samen met Icesave kwamen echter ook de twee andere grote banken van IJsland in dermate grote problemen, dat de IJslandse overheid zich garant moest stellen, en daardoor zelf ook failliet ging… Omdat IJsland zo klein is, gingen de IJslandse banken op zoek naar klanten in het buitenland, maar gingen daardoor zoveel verplichtingen aan, dat de IJslandse overheid nu niet genoeg buitenlandse valuta heeft om het nog terug te kunnen betalen…
Fortis genationaliseerd
De Nederlandse overheid heeft in het kader van de kredietcrisis iets eerder al de Nederlandse onderdelen van het bankconcern Fortis compleet overgenomen. Deze nationalisatie van een commerciele bank was uiterst opzienbarend in een tijd waarin men steeds meer aan "de markt" wil overlaten.
Depositogarantie
Voor particuliere spaarders gold in Nederland een zogeheten depositogarantie voor 100% vande eerste 20.000 euro en 90% van de volgende 20.000. Deze grens is echter in de afgelopen dagen in Europees overleg al opgetrokken tot 100.000 euro. Ook Icesave was als bank in Nederland geregistreerd en dus kunnen ook de Icesave-spaarders in principe een beroep op deze garantieregeling doen. Eigenlijk moesten zij voor de eerste 20.000 euro aankloppen bij de IJslandse overheid, maar inmiddels heeft De Nederlandsche Bank bekend gemaakt dat zij zelf de gehele afwikkeling op zich neemt.
Deze ontwikkelingen laat drie dingen zien:
1. Ook overheden kunnen failliet gaan. We staan daar normaal gesproken nauwelijks bij stil, maar het gebeurde bijv. in 1998 met Rusland, in 1999 met Suriname en 2001 met Argentinixc3xab en is in de geschiedenis vaker voorgekomen. In zo’n geval betekent het niets meer of minder dan dat de overheidsobligaties niet meer terugbetaald worden en de overheidsuitgaven drastisch naar beneden moeten…..
2. De depositogarantieregeling is louter bedoeld om de burgers enig vertrouwen te geven, zodat ze niet allemaal tegelijk hun spaargeld bij de banken weghalen. Want als dat gebeurt, dan stort alles in…
3. De nationalisatie van Fortis is voor een groot deel ook bedoeld om te voorkomen dat spaarders een beroep op de garantieregeling gaan doen.
Dat het betalingsverkeer ontregeld zou worden als Fortis failliet had gegaan is 1 ding, maar als alle spaarders dan bij De Nederlandsche Bank c.q. de overheid zouden aankloppen voor hun gegarandeerde 30.000 of 100.000 euro, dan zou voor de Nederlandse staat hetzelfde gevaar gedreigd hebben als voor de IJslandse: faillissement….
Advies
Het enige goede advies dat gegeven kan worden is dan ook: laat je spaargeld staan waar het staat en haal het vooral niet weg!
Hoe meer een bank moet uitbetalen, hoe eerder die in de problemen komt.
En als een echt grote bank in de problemen komt, laten we dan hopen dat die door de overheid wordt overgenomen, want als we met z’n allen ons geld bij de staat gaan opeisen, dan hebben we echt een probleem.
PS:
Hoe kleine dingen onverwacht een probleem kunnen worden, was afgelopen week al te zien: spaarders gingen zo massaal naar de websites van Icesave en De Nederlandsche Bank, dat beide regelmatig plat gingen: er was vooraf geen rekening mee gehouden, dat met name overheidssites in tijden van crisis heel snel massaal bezocht kunnen gaan worden…