C.R.A.Z.Y.

Gisteravond ben ik naar de film C.R.A.Z.Y. geweest. Deze Canadese film uit 2005 van de regisseur Jean- Marc Vallée is een prachtige uitbeelding van een op zich heel stereotype coming-outproces.

Hoofdpersoon is Zac (Zachary) Beaulieu (gespeeld door xc9mile Vallée en Marc-André Grondin), die als vierde van vijf kinderen geboren wordt op Eerste Kerstdag 1960 in een heel normaal gezin ergens in Québec, het Franstalige en toen nog zeer katholieke deel van Canada.

Symboliek
In de film speelt de katholieke symboliek en leefwereld dan ook een grote rol, en zelfs wie daar niet (meer) mee vertrouwd is, kan elementen daaruit herkennen vanuit (nota bene) het horrorgenre. Het goddelijke en het duivelse zijn immers vaak moeilijk te scheiden, en dat is zeker ook het geval als het gaat om zoiets als homoseksualiteit, dat immers niet alleen voor de betrokkene zelf, maar ook voor buitenstaanders enorm verwarrend kan zijn…

Zac als David Bowie op zijn kamer

Worstelingen
Precies die verwarring, die innerlijke strijd en twijfel worden in de film prachtig weergegeven, zowel symbolisch als in de alledaagse praktijk. Zo zien we dat vader Gervais (gespeeld door Michel Coté) het beste voor zijn zoon wil, hem tot een ‘echte man’ wil forceren en pas op het allerlaatst diens homoseksualiteit kan accepteren. Vader blijkt nog conservatiever te zijn dan de Katholieke Kerk, hij vindt zelfs Jezus eigenlijk ook maar ‘verdacht’, maar is dat weer niet als het om zijn eigen seksuele probeersels gaat…

Verlossingen
Moeder Laurianne (gespeeld door Danielle Proulx) speelt daarentegen in alle opzichten de rol van de begripvolle moeder en zij geeft haar zoon Zac alle ruimte. Dit hoewel zij zeer gelovig, om niet te zeggen bijgelovig is, maar dat dus op een manier die ruimte laat en ruimte geeft.
Dit ruime Katholicisme zien we ook mooi uitgebeeld door de scènes in de kerk: eerst beklemmend, maar dan bevrijdend. Dit aspect van loutering en verlossing komt enkele keren in de film terug, met gebruikmaking van bijbelse oerbeelden zoals de onderdompeling in het water en de tocht door de woestijn.

Muziek
Voor Zac zelf bestaat de lijdensweg vooral in de innerlijke strijd tussen zijn homoneigingen en de wil om ‘normaal’ te zijn, met name om zijn geliefde vader niet teleur te stellen. Daartoe gaat hij zelfs een relatie met een meisje aan, maar de buitenwereld weet eerder en beter dan hijzelf ‘hoe laat het is’…
Bevrijding vindt hij aanvankelijk in de muziek van de extravagante popsterren uit de jaren ’70: diverse songs van Pink Floyd, David Bowie en The Rolling Stones bepalen de sfeer van de film:

Een mooie compilatie van filmscenes op het
nummer “Space Oddity” van David Bowie

Bijzonder
Door zijn geboorte met Kerstmis wordt Zac door zijn moeder gezien als een Kerstkind en zij zal op een mystieke manier met hem verbonden blijven zoals de heilige Maria met haar zoon Jezus. Anderzijds verloopt de geboorte dermate dramatisch, dat die refereert aan de legendarische antichrist…
Zac wil hier op een gegeven moment niks meer van weten, maar op cruciale momenten komt het weer boven en probeert hij er desperaat voor te vluchten, zoals ook de oud-testamentische profeten deden (zijn naam is afgeleid van die van de profeet Zacharia).
Ook de ondertitel “Rebel with a cause” refereert hieraan. De missie die in deze film centraal staat is echter wel die van de moderne tijd, zoals regisseur Jean-Marc Vallée zegt: “the theme of the film is personal acceptance… about the struggle to express yourself and being honest in the moment“.

Conclusie
C.R.A.Z.Y. is al met al een prachtige film: sympathiek, dramatisch, genuanceerd, humoristisch, realistisch, symbolisch, of, zoals alleen in het Engels gezegd kan worden: “A mystical fable about a modern-day Christ-like figure, C.R.A.Z.Y exudes the beauty, the poetry and the madness of the human spirit in all its contradictions.”
Afgezien van dat alles zou je deze film alleen al voor de muziek en het tijdsbeeld moeten gaan zien (op dvd dan, want in de bioscoop draait hij zelden meer).

Links
– Info bij www.a-film.nl
– Wikipedia-artikel: C.R.A.Z.Y.
– Recensie op www.filmfocus.nl
– Officiele site: www.ocean-films.com/crazy
– Uitgebreide recensie op www.channel4.com
– Over de ontstaansgeschiedenis: www.cbc.ca