Rubens & Brueghel

Afgelopen middag ben ik naar de tentoonstelling Rubens & Brueghel samen in museum het Maurits- huis in Den Haag geweest.

Museum
Het Mauritshuis is een prachtig 17e eeuws pand, vlak naast het torentje van de premier bij het Binnenhof. Voor de gelegenheid van deze tentoonstelling was er een heel drijvend paviljoen op de Hofvijver geplaatst, met daarin de ingang en de catering voor de bezoe- kers.
Zoals bij dit soort grote tentoonstellingen gebruikelijk, was dat allemaal fraai uitgevoerd, alleen wat minder handig vond ik de bewegwijzering: mede door de externe entree werd het een heus doolhof om de geplande route te lopen…

Inrichting
De schilderijen waren te zien in zalen die behangen waren met stof in het ken- merkende barokmotief, waarover ik in een eerdere log al iets schreef. Naast de gelegenheidstentoonstelling waren op de eerste etage ook schilderijen uit de vaste collectie te zien, die net zo waren opgehangen als dat in vroeger eeuwen gebruikelijk was, namelijk naast en boven elkaar zodat de hele muur vol hing!

Thema
Het thema van de tentoonstelling was de bijzondere samenwerking tussen de Vlaamse schilders Peter Paul Rubens (1577-1640) en Jan Brueghel de Oude (1568-1625). Deze laatste moet niet verward worden met zijn vader, de nog beroemdere Pieter Brueghel de Oude.
Genoemde Rubens en Brueghel waren zelf topschilders, maar dat weerhield hen er niet van om ook samen schilderijen te maken, waarin elk van beide dat schil- derde waar hij het beste in was.
Een goed voorbeeld van wat voor schilderijen er te zien waren, is dit doek, dat echter door Brueghel alleen geschilderd is:


De intocht van de dieren in de Ark van Noach,
door Jan Brueghel de Oude, 1613

Schilderijen
Zulke afbeeldingen zijn vaak al heel mooi, maar in het echt zijn de schilderijen altijd nog veel mooier: de kleuren zijn zo diep, levendig en intens, dat dat in druk- werk of digitaal nooit zo mooi overkomt als in het echt.
Helemaal geldt dat voor de schilderijen op deze tentoonstelling, die stuk voor stuk een enorme kleurenpracht laten zien. Brueghel schilderde de natuur en de dieren met een uiterst gedetailleerde perfectie en Rubens de menselijke figuren (en een enkel groot dier) met de pompeuze kracht en vurigheid die zo kenmerkend is voor de barok (zie daarover mijn eerdere log Barock).

Mooi
Wat ik zelf ook heel mooi vond was de kenmerkende manier waarop Jan Brue- ghel zijn boslandschap schildert: de bomen zien er een beetje stripboekachtig uit, maar door zijn heel eigen blauwgroene kleur waarmee de bossen in de verte verdwijnen, gaat er een haast sprookjesachtige sfeer van uit…
Van de gespierde en wulpse mans-, resp. vrouwspersonen van Rubens ben ik nooit zo heel erg weg, maar ik moet wel zeggen dat het prachtig is hoe hij hun huid schildert alsof het van satijn is…

6 gedachten over “Rubens & Brueghel

  1. Je geeft het zelf al aan: zo’n secretaris-generaal staat aan het hoofd van een “som behoorlijk grote administratieve organisatie”. In die zin kun je dus zeggen dat Bang Ki-moon en Jaap de Hoop Scheffer de baas zijn van de uitvoerende organen van VN en NAVO, maar niet van de beslissende instanties. Ze zijn dus de baas van het apparaat – en die zin klopt de uitdrukking dus wel.

    Overigens is het in dit verband wel aardig er op te wijzen dat ook een staat als de USA georganiseerd is als een vereniging of beter een genootschap – op z’n achttiende-eeuws dus. Vroeger werd een voorzitter – van een genootschap, stichting, vereniging of zo- in Nederland vaak ook een president genoemd – nu trouwens soms nog wel. De persoon die de (schriftelijke) betrekkingen naar buiten toe onderhoudt, noemen we de scriba of secretaris en zo heet de minister van buitenlandse zaken van de USA altijd nog de “secretary of state”, de secretaris van de staat dus. De “secretary of the treasury” zou je dan de penningmeester kunnen noemen. Overigens heten alle ministers in het kabinet van de president secretaris, maar dan van een specifiek gebied en niet van de staat in zijn geheel – althans op één uitzondering na: wat wij de minister van justitie noemen, heet “attorney general” – maar dat is ook wel weer een begrijpelijke term.

    Bush is de voorzitter, Rice de secretaris en Henry M. Paulson de penningmeester van het genootschap van Verenigde Staten, zou je speels kunnen zeggen.

    (Ik dacht dat ik deze reactie al een uur geleden geplaatst had, maar ik zie haar niet meer. Misschien heb ik per ongeluk alleen op “voorbeeld” geklikt – of is er iets anders fout gegaan.)

  2. De Verenigde Staten zijn inderdaad ook ontstaan als de Vereniging van Amerikaanse Staten, met Congress als verenigde vergadering en een president als voorzitter daarvan.

    Het grappige is, dat zo modern als die constructie toen was, zo ouderwets lijkt het nu: de president met zijn secretarissen voor diverse beleidsterreinen lijkt immers erg veel op de koning en zijn (al dan niet gespecialiseerde) secretarissen uit het Ancien Régime. Wat ook weer overeenkomt met het veel ‘monarchischer’ karakter van zo’n presidentieel model, vergeleken bij een parlementair model zoals we in Nederland kennen.

  3. Klopt. Je kunt zeggen dat de Verenigde Staten vooral het laatste stadium van het Ancien Régime vertegenwoordigen. Luister maar naar een willekeurige toespraak van een president – het maakt niet uit of je Clinton of Bush neemt -, de retoriek herinnert heel sterk aan de tijd van de Verlichting. In de VS is de nieuwe leer van de trias politica ook veel rigoureuzer uitgewerkt dan in bijvoorbeeld Nederland. Bij ons is de rechtspraak behoorlijk van de andere machten afgescheiden, maar uitvoering en wetgeving zijn wel gebalanceerd en gespreid over verschillende organen, maar niet rigoureus gescheiden.

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Twitter-afbeelding

Je reageert onder je Twitter account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s