Geheime diensten

Geheime diensten hebben altijd al tot de verbeelding gesproken, maar nog niet zo heel lang geleden waren deze organisaties letterlijk zo geheim dat de allermeeste mensen van het bestaan ervan niet afwisten en de overheid het bestaan ervan gewoonweg ontkende.

Openbaarheid
Na het einde van de Koude Oorlog is dat drastisch veranderd en zijn veel geheime diensten zo ver in de openbaarheid getreden, dat ze bijna niet meer van gewone ministeries lijken te verschillen: zo hebben ze tegenwoordig fraaie web- sites, eigen logo’s (zoals hier rechts dat van de AIVD), publiceren ze jaarverslagen en verschijnen hun vacatures gewoon in de krant (of op hun website).

Verschillende diensten
De meeste grote landen hebben niet xc3xa9xc3xa9n, maar meerdere geheime diensten. Zo zijn er:
– Veiligheidsdiensten die waken over de binnenlandse veiligheid, dit in samenwerking met de inlichtingeneenheden van de politiekorpsen.
– Inlichtingendiensten die inlichtingen uit het buitenland vergaren.
– Afluisterdiensten die alle mogelijke (electronische) telecommunicatie onderscheppen en/of afluisteren (alleen buitenlandse en daardoor volledig legaal). Tevens houden deze diensten zich bezig met het ontcijferen van buitenlandse codes.
– Militaire diensten die waken over de veiligheid van het leger en buitenlandse inlichtingen vergaren voorzover die van militair belang zijn.
Kleine landen, zoals Nederland en Belgixc3xab, hebben meestal xc3xa9xc3xa9n dienst die zowel over de binnenlandse veiligheid als over het vergaren van buitenlandse inlichtingen gaat, met daarnaast wel een aparte militaire geheime dienst.

Geheim agenten
Een wijdverbreid misverstand is het idee dat geheim agenten medewerkers van een geheime dienst zijn. Dat is niet zo: (geheime) agenten zijn juist mensen die niet in dienst zijn van een geheime dienst, maar ‘gewone’ burgers die op een of andere manier toegang hebben tot vertrouwelijke of geheime informatie en bereid zijn die informatie aan een, al dan niet buiten- landse, geheime dienst door te spelen. De contactpersonen bij zo’n dienst heten in het jargon (case) officers of runners.

Overzicht
Hier volgt een kort overzicht met telkens de afkorting, de volledige naam en eventueel de officixc3xable homepage van de verschillende geheime diensten van diverse landen:

Nederland
Algemeen:
– AIVD (Algemene Inlichtingen- en VeiligheidsDienst) www.aivd.nl
Militair:
– MIVD (Militaire Inlichtingen- en VeiligheidsDienst) www.mindef.nl/mivd

Belgixc3xab
Algemeen:
– Veiligheid van de Staat
Militair:
– ACOS IS (Stafdepartement Inlichtingen en Veiligheid) www.mil.be/is

Duitsland
Binnenlands:
– BfV (Bundesamt fxc3xbcr Verfassungsschxc3xbctz) www.verfassungsschutz.de
Buitenlands:
– BND (BundesNachrichtenDienst) www.bnd.de
Militair:
– ZNBw (Zentrum fxc3xbcr Nachrichtenwesen der Bundeswehr)

Frankrijk
Binnenlands:
– SGDN (Secrxc3xa9tariat Gxc3xa9nxc3xa9ral de la Dxc3xa9fense Nationale)
Buitenlands:
– DGSE (Direction Generale de la Securite Exterieure)
Militair:
– DRM (Direction du Renseignement Militaire)

Groot-Britannixc3xab
Binnenlands:
– MI5 / SS (Security Service) www.mi5.gov.uk
Buitenlands:
– MI6 / SIS (Secret Intelligence Service) www.sis.gov.uk
Afluisterdienst:
– GCHQ (Government Communications Headquarters) www.gchq.gov.uk
Militair:
– DIS (Defense Intelligence Staff) www.mod.uk/dis

Verenigde Staten
Binnenlands:
– FBI (Federal Bureau of Investigation) www.fbi.gov
Buitenlands:
– CIA (Central Intelligence Agency) www.cia.gov
Afluisterdienst:
– NSA (National Security Agency) www.nsa.gov
Militair:
– DIA (Defense Intelligence Agency) www.dia.mil

Rusland
Binnenlands:
– FSB (Federal’naya Sluzhba Bezopasnosti) www.fsb.ru
Buitenlands:
– SVR (Sluzhba Vneshney Razvedki ) svr.gov.ru
De FSB en SVR zijn ontstaan na opsplitsing van het beruchte KGB (Komitet Gosudarstvennoi Bezopasnosti)
Afluisterdienst:
– FAPSI (Federal’naya Agenstvo Pravitel’stvennoy Svayazi i Informatsii)
Militair:
– GRU (Glavnoye Razvedovatel’noye Upravlenie)

Israxc3xabl
Binnenlands:
– Shabak (Sherut ha-Bitachon ha-Klali) www.shabak.gov.il
Buitenlands:
– MOSSAD (ha-Mossad le-Modiin ule-Tafkidim Meyuhadim) www.mossad.gov.il
Militair:
– Aman (Agaf ha-Modi’in) www1.idf.il/aman

Zie voor meer informatie:
– World Intelligence and Security Agencies
– www.geheimdienste.org